Układ kierowniczy jest podstawowym mechanizmem, który znajduje się w każdym pojeździe. Dzięki niemu możliwe jest poruszanie się samochodem w określonych kierunkach. Maglownica stanowi bowiem przedłużenie rąk kierowcy, wprawiając w ruch koła zgodnie z ruchem kierownicy. Rodzaje przekładni kierowniczych są jednak różne. Przyjrzymy się im z bliska.
Maglownica
Przekładnia kierownicza to niezbędna część w każdym samochodzie. Bez niej niemożliwe byłoby obranie prawidłowego kierunku jazdy. Umożliwiając skręt kół, prowadzi pojazd w sposób bezpieczny i stabilny. Dzięki niej możliwe jest również wspomaganie kierownicy. Ta funkcja wydaje się o tyle przydatna, że z jej zastosowaniem prowadzenie samochodu to czysta przyjemność. Kierowca nie musi bowiem wytężać swoich sił podczas obrotów kierownicą. Zwłaszcza przy okazji parkowania. Chociaż wyróżniamy różne typy przekładni kierowniczych, działają one w podobny sposób.
Każda przekładnia kierownicza składa się z kilku niezmiennych części. Za pierwszy element układu kierowniczego uznajemy koło kierownicy umieszczone na kolumnie kierownicy. W tym miejscu rozpoczyna się cała praca maglownicy. Kolejnym elementem jest wał kolumny kierownicy. Za jego pośrednictwem moment obrotowy, wytwarzany przez ruchy rąk kierowcy, przenoszony jest na pozostałe części przekładni. Dalsze jej działanie uzależniamy od typu maglownicy.
Typy przekładni kierowniczych
W zależności od tego, czy nasz samochód wyposażony jest w napęd na przednie, czy tylne koła, obecne są w nim różne typy przekładni kierowniczych. W pierwszym przypadku najczęściej w pojeździe wystąpi przekładnia wyposażona w listwę zębatą. Jeśli natomiast samochód posiada napęd na tył, zamontowana w nim będzie przekładnia ślimakowa, globoidalna lub śrubowo-kulkowa (śrubowa). Przyjrzyjmy się każdej z nich.
Przekładnia zębata (zębatkowa) należy do najpopularniejszych rozwiązań w naszych samochodach. Jej działanie opiera się na mechanizmach zębatych – wałku kolumny z zębnikiem i listwie zębatej. Są one oczywiście ze sobą połączone w taki sposób, aby możliwy był ich wzajemny ruch i współoddziaływanie. Gdy kręcimy kierownicą, wprawiamy w ruch zębnik i powodujemy przesunięcie listwy w prawo lub w lewo. Przesunięcie następuje o określoną długość, nie o kąt. Ta cecha odróżnia przekładnię zębatą od innych jej typów. Drążki kierownicze, które są przymocowane do przekładni kierowniczej, zmieniają ostatecznie położenie zwrotnic i kół samochodu.
Napęd na tył
Działanie przekładni ślimakowych opiera się na ruchu obrotowym ślimaka, który wprawia w ruch ślimacznicę i ramię przekładni kierowniczej wraz z mechanizmem zwrotnym. W tym przypadku dochodzi więc do przemieszczenia kątowego. Prowadzenie auta z tego rodzaju przekładnią kierowniczą określa się jako mniej precyzyjne. Ten typ wykorzystujemy najczęściej w samochodach ciężarowych. Znajduje zastosowanie ze względu na umożliwienie mocnego skrętu kół i przenoszenie dużego ciężaru.
Przekładnia globoidalna poprawia precyzję działania układu ślimakowego poprzez jego wzmocnienie. Ślimak i ślimacznica przylegają do siebie w sposób bardziej ścisły, dzięki czemu możliwe jest precyzyjniejsze kierowanie ich ruchem w płaszczyźnie kątowej. Pod wpływem manewrów tych elementów zmienia się położenie rolki wprawiającej w ruch koła.
Ostatni typ przekładni kierowniczej – śrubowo-kulkowa – w gwincie wałka kolumny posiada kulki, które poruszając się, przekazują moment obrotowy. Nakrętka, która opiera się na nich, porusza wycinek koła zębatego, wprawiając je w ruch. Kulki swobodnie przemieszczają się bez ryzyka wypadnięcia, a to dzięki kanałowi obiegowemu, z którym połączone są wraz z nakrętkami. Również w przypadku tej przekładni ruch ma charakter kątowy. Ta przekładnia wykazuje najmniejsze opory ruchu. Nie uznajemy jej jednak za najbardziej precyzyjną.
Wspomaganie kierownicy
Wyróżniamy różne typy przekładni kierowniczych także ze względu na obecność wspomagania. Zatem wymienić należy przekładnie: mechaniczne, hydrauliczne i mechaniczne z elektrycznym układem wspomagana (EPS). Przekładnia mechaniczna składa się z korpusu, wałka i listwy zębatej. Hydrauliczna natomiast wyposażona jest ponadto, jak nazwa wskazuje, w układ hydrauliczny. Rozdzielacz podaje płyn hydrauliczny do komory tłoka. Ten przesuwając się, wspomaga manewr skrętu. Typ mechaniczno-elektryczny jest najnowszym typem przekładni kierowniczych. Na jednym z elementów przekładni kierowniczej podłączony jest w tym przypadku silnik elektryczny. Dzięki niemu możliwe jest skręcanie kierownicą przy użyciu niewielkiej siły, nawet za pomocą jednego palca. Wspomaganie automatycznie dostosowuje swoją moc do prędkości jazdy pojazdu.
Awaria?
Jak każda część znajdująca się w naszym samochodzie, również przekładnia kierownicza może ulec awarii. Jeżeli zaobserwujemy niepokojące objawy wskazujące na jej zużycie bądź usterkę, powinniśmy nasze podejrzenia skonsultować z mechanikiem lub zakładem specjalizującym się w zakresie maglownic. Samodzielna naprawa maglownicy może skończyć się niepowodzeniem lub wręcz jej zniszczeniem. Chociaż awaria maglownicy może wydawać się niegroźna, nie doradzamy jazdy niesprawnym samochodem.
Do najczęstszych objawów awarii maglownicy należą: stuki, zgrzyty, trzaski w układzie kierowniczym, luzy lub opory na kierownicy, drgania, wycieki, a także awaria systemu wspomagania kierownicy. Jeżeli zbagatelizujemy te objawy, w naszym samochodzie może dojść do poważniejszych usterek. Wśród najgorszych wymieniamy awarię pompy wspomagania kierownicy – generuje największe koszty i straty związane z unieruchomieniem samochodu.
Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu
W przypadku awarii najlepszym rozwiązaniem, które polecamy, jest wykonanie regeneracji maglownicy. Wykonujemy ją w profesjonalnym zakładzie mechanicznym, pod okiem specjalistów. Koszt regeneracji jest znacznie niższy niż cena, jaką musimy zapłacić za nową przekładnię. Jej stan natomiast nie różni się praktycznie niczym od odpowiednika serwisowego.
Regeneracja przekładni kierowniczej jest procesem złożonym, ale nieskomplikowanym i raczej krótkotrwałym. Większość prac regeneracyjnych jesteśmy w stanie wykonać w ciągu 24 godzin od momentu przyjęcia zlecenia. Wszelkie działania rozpoczynamy od wykonania profesjonalnej diagnozy na stanowisku diagnostycznym przygotowanym do tego celu. Po zlokalizowaniu usterki przystępujemy do właściwych prac naprawczych. Najczęściej polegają one na usunięciu elementu, który uległ awarii, jego wymianie na nowy, wykonaniu uszczelnień i ponownym montażu wszystkich części maglownicy. Przekładnia kierownicza jest również sprawdzana pod względem szczelności i mechanizmu działania. Dzięki temu klient zyskuje gwarancję otrzymania produktu najwyższej jakości.
